ACHTERGRONDEN

Begrijpen
Als je "iets" begrijpt is het niet moeilijk meer.
Toch had je in het verleden, toen je niet wist wat je nu wel weet, meer moeite gehad om dat "iets" te weten te komen.
Na het leren van de eerste instinctieve handelingen zoals het gebruiken van je longen direct na je geboorte. Kort daarna het reageren op de eerste trek naar voedselprikkels. Waarna het leren coordineren van je spieren en bewegingen volgde. Vervolgens het aanleren van woorden, het spreken van de eerste zinnen en het voeren van de eerste dialogen tot het leren tellen en rekenen. En zelfs veel en veel verder, hebben we steeds ons denken moeten inzetten om het volgende dat we nog niet wisten te begrijpen.
Begrijpen is dus te weten komen wat het betekent en het ook verder kunnen gebruiken door het te onthouden en wanneer je het weer nodig hebt je het weer te herinneren.

- Bij mijn derde kleinkind zag ik dat zij heel snel wist waar zij haar voedsel vandaan moest halen. Ze hoefde maar een kik te geven en haar moeder stond er klaar voor om haar van haar moedermelk met volle teugen te laten drinken. Dat deed mijn kleindochter dan ook met volle overgave. Binnen een paar maanden was zij uitgegroeid tot de 95 % grootste baby van haar leeftijd.

In het prille begin van je leven, toen je nog een zuigeling was, wist je niet eens dat er een wereld om je heen bestond. Je voelde je één met je moeder en als je honger had wist je de plek wel te vinden waar je je honger kon stillen.
Pas daarna leerde je je zintuigen gebruiken en wist je dat je handen en vingers had, maar je wist nog niet hoeveel.
Je leerde er ook mee grijpen en later leerde je kruipen en lopen.

Meestal hebben we iets geleerd met vallen en opstaan, zoals het leren lopen.
We voelden als het ware waar je je ene been voor het andere moest zetten. En als je het niet goed deed voelde je moeder aarde wel. Dit bracht je tot nadenken hoe je het eigenlijk moest doen, totdat je het uiteindelijk begreep.
Maar je begreep nog niet dat dit een vorm van "feedback" was in het leren begrijpen.
Deze volgorde is de meer natuurlijke manier van leren.

Veel kinderen leren van oudere kinderen wat ze wel en niet kunnen doen. Ze apen andere kinderen gewoon na en proberen binnen het binnen hun mogelijkheden te evenaren of te verbeteren.
Je merkt aan kinderen vaak of ze de oudste van de kinderen thuis zijn of zelf de jongste.
Deze laatste hebben voorbeelden genoeg om zich aan op te trekken en leren heel snel.
Ook de overgang naar de "grote school" fase merk je dat het weer een versnelling in hun leergedrag teweeg brengt.
Dit gaat steeds op deze manier verder van schooltype naar de daarboven gelegen schooltype tot zij in de werkzame fase van hun leven belanden.
Sommige kinderen verlaten de leerfase sneller dan degene die nieuwsgieriger zijn.
Als je nieuwsgierig bent, ben je niet gauw uitgeleerd.
De oudere kinderen proberen hun regels aan de jongeren door te geven tot waar ze mogen gaan.

We zullen verderop zien dat er verschillende manieren van leren bestaan.
Eén ervan is het leren vooruit zien of wat door de cyberneten de "feedforward" regeling wordt genoemd.
Als je bepaalde zaken dus snel doorziet, kun je er eigenlijk al op anticiperen.
Maar zoals je misschien al gemerkt hebt, mensen dempen de put meestal als het kalf verdronken is.
Toch gaan veel opa's en oma's hun vijver dempen voordat hun kleinkinderen op bezoek komen, zij willen het risico niet nemen.
En in 2012 zag ik dat mijn jonge buren hun vijver dempten nadat hun kind net een half jaar oud geworden was.

Dat het begrijpen van het onderwerp pas een deel van de af te leggen weg is weet je misschien nu ook al. Immers in de meeste gevallen leidt het begrijpen van de verkregen informatie slechts tot de expliciete -kennis, pas door het oefenen verkrijg je vaardigheden die voor het beoogde doel verder bijgesteld moeten worden. Dat je niet in alles vaardig kunt zijn, wist je misschien ook al, dit hangt af van je aangeboren talenten. Door te oefenenen en een juiste attitude of mentaliteit aan de dag te leggen kun je bereiken wat in je vermogen, je uiterste grens dus, ligt.

- Als je begrijpt hoe het mechanisme van RSI werkt kun je het beter voorkomen dan het ervaren. Als je zelf niet tot de risicovolle groep behoort kun je er eigenlijk niet echt een oordeel over vormen.

- Als je ervaren hebt wat een tennisarm is en je weet door te lezen hoe je het beste het kan laten genezen doe je dus geen domme dingen die het genezen kunnen tegen gaan. Tenzij je niet anders kunt.

- Als je begrijpt dat ieder pondje door het mondje gaat begrijp je waarschijnlijk nog niet waarom meer dan vijftig procent van de mensen in de VS te dik zijn.

Dat de omgeving waarin je opgroeit een enorme stempel op je verdere levensloop zal uitoefenen zul je op latere leeftijd het wel met me eens zijn.

Vooral de eerste jaren van je leven zijn heel erg bepalend voor je latere levensloop.
Dit hebben onderzoekers van kinderen die door omstandigheden door honden zijn grootgebracht kunnen bevestigen.
Bepaalde gedragingen die zij van hun roedel hebben meegekregen zijn moeilijk af te leren. Maar ook het aanleren van menselijke communicatie gaat hen niet meer zo goed af.

Want niet alleen je directe omgeving, meestal je ouders of opvoeders beïnvloeden je verdere levensloop maar de totale cultuur waarin je leeft, zelfs de totale maatschappij om je heen oefenen hun invloed op je uit. Ook de invloeden van de historie waardoor onze maatschappij zowel sociologisch als biologisch ook verandert kun je niet uitsluiten.
Als deze biologische verandering zich voltrekt in langer dan één generatie noemt men dat evolutie. Het heeft dan te maken met je fysiologie, je lichaam dus en de groeiprogrammering van je lichaam, je genen.
Het is nu bekend dat wij ongeveer 30.000 genen hebben en geen 100.000. Een worm heeft er ook al zo'n dikke vijftienduizend. Het verschil zit 'm in de combinaties.
De genen zijn de stukjes DNA die in iedere celkern van je je constitutie bepalen.
Op ééneiïge tweelingen na is ieder individu uniek omdat bij de conceptie het mannelijke DNA zich vermengt met het vrouwelijke DNA op steeds een andere manier zodat iedere vrucht een andere combinatie is.
De verzameling combinaties die mogelijk is wordt het menselijk genoom genoemd en men is bezig vanaf de jaren negentig van de vorige eeuw om het in kaart te brengen. Men heeft dit inmiddels in kaart gebracht. Nu moet verder onderzocht worden welke kennis men uit deze informatie kan ontwikkelen.

Wat zich nu aan het aftekenen is is dat je uit bepaalde genen die je hebt kunt afleiden voor welke ziekten en afwijkingen je aanleg hebt en hoe je het eventueel kunt bestrijden.

Je vermogen om concrete zaken te begrijpen kan soms groter zijn dan om abstracte of theoretische begrippen te vatten. In sommige gevallen kan het zijn dat je het vermogen om emoties te begrijpen nog mist, laat staan het naar anderen te kunnen luisteren en je in hun emoties te kunnen verplaatsen. Pas als je het vermogen hebt om emoties productief te kunnen uitdrukken ben je emotioneel vaardig.
Maar zoals je straks zelf zult meemaken, je wordt op den duur toch wel socialer, zie ook ons sociaal gevoel
Gelukkig hoef je niet altijd een schaap met vijf poten te zijn. Als je er vier hebt is het meestal voldoende om toch als schaap op het droge te blijven m.a.w. met succes door het leven te gaan.

Dat dit begrijpen van alles wat om je heen gebeurt dus afhankelijk is van zowel je persoonlijkheid, je levensfase , je behoeftenpatroon en je omgeving; daar kom je eens ook achter als je wat verder gevorderd bent in je leven.

Het voortdurend aanscherpen van je vergaarde en parate impliciete kennis doe je met je cognitieve deel van je hersens tot je het wel kunt dromen, d.w.z. dat het op den duur een tweede natuur van je is geworden, je reageert dan onmiddelijk op gevoel.
Dit denksysteem in je is een neuraal netwerk, een systeem die steeds een oplossing vervangt door een betere oplossing totdat het automatisch het pad volgt waar de beste oplossing ligt.
Mensen die in hun vakgebied deze vaardigheden hebben verwezenlijkt heten experts en het kunnen zowel F-16 piloten, voetballers, topmanagers, atoomdeskundigen of edelsmeden zijn.

Eerste levensfase (leerfase)
Sommige onderzoekers (psychologen) delen deze eerste levensfase nog verder in: een foetaal stadium , een kind-stadium, een puberaal-stadium, en een adolescenten-stadium. Dat is in dit verband, volwassen toehoorders, niet relevant.
Na het derde levensjaar begint de wil of de voorkeuren van het kind zich sterker te ontwikkelen. Dat neemt verder toe en bij sommigen tot ver voorbij het bereiken van de volwassen leeftijd.
Ook de interesse of belangstelling van iemand kan gedurende zijn/haar verdere leven nog veranderen.
- Dat deze wetenschap door de marketingjongens van Snoepgoedfabrikanten en Teletubbies nu uitgebuit wordt om via de kinderen de jonge ouders meer te laten kopen is door een kersverse hoogleraar "kinderen en media" recentelijk in Nederland uit de doeken gedaan.

Je hoeft bij het leren van nieuwe dingen niet alles zelf te doen. Daar zijn je opvoeders, meestal je ouders en je opleiders in je eerste levensfase, tot ongeveer twintig tot dertig jaar, de aangewezen personen voor om je daarbij te helpen. Die geven aan hoe zij het nu zien. Dit is een combinatie van de kennis en ervaring die zij zelf opgedaan hebben toen zij jong waren en die zij nu aan je willen doorgeven zoals zij die nu zien.
Dat dit niet altijd het allerbeste is moet je wel in de gaten hebben maar diplomatiek aan hen vertellen, als je ten minste de kans krijgt.
Want als je ouders, opvoeders of begeleiders zelf dogmatisch of ideologisch gevormd zijn is de kans groot dat zij die denkwijze aan je willen opdringen. Dat dit in veel gevallen tot conflicten en oorlogen kan leiden kun je nog steeds in deze wereld meemaken. Soms zijn onschuldigen er nog steeds de dupe van.
Als zij het zelf niet weten en je aan je lot overlaten op straat dan mag je wel dubbel goed oppassen dat je niet de verkeerde weg inslaat. Ook op andermans fietsen of brommers rijden behoort niet tot de goede normen al is de kans klein dat men je bestraft.

Het allerbeste krijgen wat binnen de randvoorwaarden van je leefsituatie mogelijk is daar moet je naar streven maar het is nog niet iedereen gegund om het van hun ouders te horen. Zij hadden het meestal ook niet van hun ouders kunnen horen, die waren meestal nog niet zover (in leeftijd of wijsheid).
Dat het nu wel bekend is dat om gezond en gelukkig oud te worden je bij jeugdige leeftijd moet beginnen zal bij de kinderen van groep 1 tot 12 nog niet aanslaan. Bij de jonge volwassenen in de meeste gevallen ook nog niet. Pas als je de adviserende of pensioengerechtigde leeftijd bent genaderd gaat het je pas interesseren. Je weet dan wat je in het verleden fout gedaan had!
Toen je in je pubertijd alles wat je opvoeders je vertelden niet accepteerde hoeft nu, retrospectief kijkend, geen belemmering meer te zijn om zaken zuiverder, dus reëeler te zien.
Als je tot late leeftijd de fouten die in je opvoeding en vorming ingeslopen zijn niet herkent en er zelf niet uit haalt kan het voor jezelf en deze maatschappij schade berokkenen.

Het is in 2002 door de Universiteit van San Diego onderzocht dat tieners en adolescenten moeite hebben om emoties van anderen te interpreteren. Dit komt omdat hun hersencellen in die periode een groeispurt doormaken. Na hun 18e gedragen de jongeren zich weer normaal.

Het is begin 2008 maar weer bewezen dat dit fenomeen bijna catastrofale gevolgen kan hebben voor een regio. De direct betrokkenen hebben door de daden van een jeugdige en zijn gedragingen daarna veel schade geleden.
Dit hebben veel kijkers en toehoorders in verschillende media kunnen vernemen.

Tweede levensfase (werkzame fase)
Je kunt alle opgeslagen informatie trouwens niet zelf meer doornemen, tegen de tijd dat je je tweede- of werkzame levensfase ingaat, vanaf twintig tot dertig jaar, is die informatie dus al vijftien tot twintig maal vermeerderd vergeleken bij de dag dat je op deze wereld kwam. De van informatie afgeleide kennis daar gaat het vaak om. Maar zoals we verderop zullen zien is dit ook nog niet genoeg.
Je moet onder de gegeven omstandigheden ook nog op de juiste manier handelen om een goed resultaat te bereiken.
Soms kun je een beoogd doel of resultaat van te voren nastreven maar je kunt daar niet te vast op rekenen dat je het doel bereikt. Je kunt nog veel voetangels en klemmen tegenkomen die je in het begin niet had kunnen voorzien. Ook al probeer je alles om je doel te bereiken.
- Dat dit trachten bereiken wat in je vermogen ligt door je ouders en de meeste docenten toegejuicht wordt, wist je misschien ook al. Maar dat het door vele collega's in je afdeling en als je ondernemender bent dus misschien zelf een onderneming bezit wordt het je waarschijnlijk niet in dank afgenomen. Je bent dan te "streberig"!
- De grenzen kennen wat je voor langere tijd, zonder gevaar voor je gezondheid, kunt blijven doen wordt tegenwoordig ook steeds belangrijker. Niet alleen fysieke grenzen kunnen overschreden worden zodat je RSI of een hernia oploopt maar je kunt ook psychisch tegen bepaalde grenzen oplopen zoals stress, overspannendheid of zelfs een burnout.
Ondernemers moeten ook nog hun kapitaalgrenzen kennen, op straffe van een faillissement.
En in dit land ook nog de vrije concurrentie grenzen, op straffe van een boete van tientallen miljoenen Euro.

Maar ook wat verder weg in Euroland mag je niet zomaar een paar miljard Euro je toe eigenen als je er geen recht op hebt, ook al kan je er makkelijk bij, want dat is onfatsoenlijk.

- Dat deze grenzen soms zelfs door de meest vooraanstaande topmanagers overschreden worden is in 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007 en 2008 nog steeds voor gevallen.

Uit recente onderzoeken is bekend dat de eerste drie levensjaren van de mens van cruciaal belang zijn voor de ontwikkeling van zijn denkvermogen. Niet alleen genetische eigenschappen bepalen het verdere verloop van de capaciteiten van ons brein maar de omgeving (milieu of cultuur) waarin het zich kan ontwikkelen bepalen in hoge mate de vorming van extra mogelijkheden waar op latere leeftijd op voortgebouwd kan worden.
Zie ook: Kennis vermeerdering

Het begrijpen van informatie en het goed kunnen interpreteren ervan leidt meestal tot expliciete kennis. Soms kun je deze kennis niet implementeren omdat je de talenten en andere eigenschappen mist om het daadwerkelijk toe te passen.
- In mijn jongere jaren vond ik de schilderijen van Picasso niets aan. Nu ik de achtergronden ken begrijp ik wat hij ermee bedoelt en kan ik het waarderen. Maar het blijft zijn kunst om het zo te doen. Niemand heeft zijn stijl. Karel Appel is anders.
- Als je nog jong bent leer je een vak of doe je een bepaalde gerichte opleiding. Je begrijpt nog niet dat om hogerop te komen een portie mensenkennis en verantwoordelijkheden durven aan te gaan ook tot het eisenpakket behoort.

Soms kun je bepaalde zaken nog niet begrijpen omdat je door je leeftijd nog niet er aan toe bent gekomen om erover na te denken of dat je die situatie nog niet ervaren hebt. Ook kan het zijn dat je geest nog niet rijp genoeg is om bepaalde gedachten te laten ontstaan.
Je moet natuurlijk wel gemotiveerd zijn om bepaalde zaken te willen weten, te begrijpen en te willen ervaren. Soms komt die ervaring spontaan op je af als je met iets bezig bent.
- Toen ik voor het eerst op de schaats stond, ik was toen twintig, was ik ook voor het eerst met mijn hoofd op het ijs gevallen. Het voelt anders aan als in het zand vallen. Want niet alleen speelt die ervaring een belangrijke rol, maar ook door je leeftijd kan het zijn dat je het niet goed in je kan laten doordringen. Het kan dus belangrijk zijn dat personen van verschillende leeftijdsgroepen goed met elkaar kunnen communiceren om elkaar beter te kunnen begrijpen.
- Toen je jong was waren het je klas- of studiegenoten die je het beste begreep.
- Later waren de leeftijdgenoten van de afdeling waar je werkte de mensen waarmee je goed kon communiceren.
- En nog later toen je met pensioen ging waren ook meestal de leeftijdgenoten in bepaalde verenigingen terug te vinden.
Het blijkt dus dat leeftijdsgroepen en interessegroepen binding hebben.
Vlak voordat je je derde levensfase ingaat doorloop je de fase van je middelbare leeftijd, je wilt nog eens wat doen, een nieuwe baanzoeken, een zaak beginnen of ergens anders gaan wonen.
Het schijnt bij de leeftijd te horen.

Derde levensfase (adviesfase, seniorenfase)
In je derde levensfase, dat is de leeftijd waarop je besluit of gedwongen bent om je uit het werkzame leven terug te trekken ga je wederom een veranderingsproces tegemoet. Sommigen zien dit ook als een probleem, ze weten niet wat ze moeten doen. Grote organisaties leren hun gepensioeneerde medewerkers met dit probleem om te gaan en sturen deze mensen en hun partner op cursus.

Dat je veel ervaring hebt en als je dat weet te combineren tot zaken die de mensheid vooruit kunnen helpen, kun je dat nog aan anderen die het nodig kunnen hebben doorgeven als 'adviseur' of 'facilitator' .
Want zoals je het misschien ervaren hebt of bijna aan toe bent als je deze levensfase al dicht genaderd bent, je zin voor het rationalisme maakt plaats voor wat meer sociaal gedrag.
Zie ook het sociaal gevoel
Sommigen kunnen het werkzame leven niet verlaten en blijven tot op hoge leeftijd actief met werken.
Het is beter dat je de situatie van te voren begrijpt en je eventuele houding eraan aanpast.

Hoewel we in de naaste toekomst gemiddeld de honderd jaar zullen halen, maar weer sommigen beweren dat we juist minder oud worden door te veel stress, is het pad voor onze levenswandel zowel door onszelf als door de overheid, het bedrijfsleven en de non-profit instellingen nog niet goed afgebakend. Begrijpen dat je je hierop moet voorbereiden is voorlopig al een pré.

Als je je derde levensfase ingaat, zo rond je zestigste, moet je wel bedenken dat de hoeveelheid informatie op de wereld meer dan 130 keer vermeerderd is ten opzichte van de tijd dat je geboren was. Ook trucs om het voornaamste daarvan bij te houden moet je dus reeds kennen.
Ook begrijpen dat je fit, gezond en gelukkig moet proberen te blijven geeft je extra mogelijkheden om die levensfase met plezier tegemoet te treden.
Sommige mensen willen niet over deze derde levensfase praten het lijkt wel of ze er een barrierre tegen hebben opgeworpen of ze denken dat er een soort taboe op rust.
Hun perceptie van dit onderwerp wordt sterk beïnvloed door hun ervaringen en door hun persoonlijkheid en vorming.

In een recent verleden was men in dit land nog bang dat het na een korte derde levensfase afgelopen zal zijn met de pret en dat de ouderen en bejaarden in een lang durende fase van zorg, kommer en kwel hun leven met de vierde levensfase zullen moeten beëindigen.
De algemene trend is tegenwoordig dat je door actief te zijn in je derde levensfase deze fase ook kunt verlengen.

Hoe je fysieke en psychische conditie is kun je tegenwoordig zonder dat je naar je arts of fitness centrum gaat zelf ook wel bepalen. Pas als je eraan twijfelt kun je de hulp van de professionals inroepen.
- Dat je niet persé naar een sport-school of vereniging hoeft te gaan om fit te blijven had je misschien ook al begrepen. Het kan wel om de sociale contacten zijn dat je er heen gaat.
- Dat deze levensfase door de vergrijzing ( in 2000 15% 60 jaar en ouder met 25% van het kapitaal, in 2030 20% met 45% van het kapitaal), voor de economische bedrijvigheid, de gezondheidszorg en de vrije tijdsindustrie een belangrijke zaak gaat worden, had je natuurlijk ook al begrepen.

Vierde levensfase (eindfase)
Door de vooruitgang van de wetenschap en kennis in de gezondheidszorg en aanverwante disciplines treedt er een verschuiving tussen de derde en vierde levensfase op. De derde levensfase wordt langer en de vierde levensfase korter. In dit land is zelfs een euthanasie-wet van kracht gekomen waar men, onder strikte randvoorwaarden, deze vierde levensfase, op wens, tot zeer korte duur kan reduceren.

Veel mensen hebben in hun naaste omgeving deze vierde levensfase van nabij meegemaakt en zijn er bang voor dat het bij hen ook te lang zal duren. Zij willen daarom liever niet oud worden.
Toch is er vooruitgang geboekt ten opzichte van het verleden en deze vierde levensfase kan meestal pas op hoge leeftijd aan het eind van je leven zich aandienen als je maar gezond blijft. En gelukkig weten we nu meer dan vroeger hoe we het moeten aanleggen om gezond te blijven.
Je moet het niet alleen weten maar vooral het kunnen toepassen!

Denken (1)
Denken, als arbeid, is wat je weet inzetten om je doelstelling te bereiken. Meestal iets wat je nog niet weet. Dat het in het begin moeilijker was geldt voor bijna iedereen, want wij hebben al lerende in de loop der jaren steeds meer weten te begrijpen en dat in ons beroep of dagelijkse leven weten toe te passen. Met vallen en opstaan hebben wij het in onze beginperiode gedaan. Gaandeweg zijn wij nu als volwassen webgebruiker zowel in absolute zin als relatief ten opzichte van anderen een beetje bevoorrecht. Wij zijn daardoor in staat om zekerder en sneller onze gegevens en informatie te vinden die wij nodig hebben om onze problemen op te lossen. Verschillende denkmanieren en denkstijlen zullen verderop bij denkprocessen worden belicht. Zie ook persoonlijkheidstypen.

Volgens Heylighen e.a. is denken het beheersen of onder controle hebben van het associatieve proces om dingen met elkaar te verbinden.
Als je dus zinnige zaken uit onzinige weet te destileren ben je goed aan het denken

Ook enkele denkmodellen van de Bruijn (96) en Groeneveld (95) geven aan hoe het denken voorgesteld kan worden. Deze zullen in een volgende fase worden weergegeven. Ook de meer fysiologische verklaringen van hoe het denken gebeurt komen later aan de orde
Denken, op een makkelijke manier, is in iets geloven dat het zo is en daarnaar handelen. Je hoeft het dan niet eerst te begrijpen. In het verleden werd deze manier van denken door de meer geleerden aan de anderen doorgegeven die het dan geloofden. Nu nog gaan veel mensen op gezag van de wetenschap ervan uit dat bepaalde nieuw vergaarde kennis inderdaad zo is en al begrijpen ze het niet helemaal ze passen het toch toe.

Geest
Het in concrete, dus fysieke zin denken doe je met je hersenen maar in figuurlijke zin zeg je dat je het met je geest doet. Om de zaak wat gecompliceerder te maken hebben ze ook nog het woord brein voor die grijze massa in je hoofd, daarmee wordt meestal de figuurlijke betekenis van ons denkvermogen bedoeld. De Grieken in de geschiedenis dachten dat het denken met het hart gebeurde omdat veel zaken vroeger ( 100 generaties terug ) meer emotioneel dan rationeel werden verklaard. Men stond dus dichter bij onze roots (zo'n 200.000 generaties terug). Nu, na Bill Gates, ook Jeff Bezos tot persoon van het jaar is uitgekozen, is het duidelijk dat de komende generaties meer met hun rationele zijde van hun geest zullen denken.
- Als je je afvraagt welke grote geesten in deze eeuw de frontpagina's van de bladen hebben gehaald dan is Jeff Bezos van Amazon.com er één van.
- Na een enerverende drukke dag was zijn geest leeg, hij kon niet meer denken.

Dat sommigen onder ons door anderen als geestige mensen worden bestempeld schuilt in het feit dat die anderen bepaalde humor wel kunnen apprecieren maar zelf niet kunnen voortbrengen.

Bewustzijn
Als je bij bewustzijn bent, dus wakker en helder kunt denken, besef je dat je met je hersenen dat doet.
Ze kunnen de bij je optredende Beta hersengolven ook via een EEG meten. Deze treedt op bij je actieve bewustzijn en is tamelijk hoog in frequentie maar is niet hoog in amplitude.
Als je zit te relaxen heb je een hogere amplitude maar het heeft een lagere frequentie, dit zijn de Alfa golven.
Als je zit te mijmeren of te mediteren krijg je de Theta golven in je hoofd, nog lagere frequenties en amplituden.
Als je slaapt en droomt krijg je de Delta golven in je hoofd, soms hoger soms lager in frequentie maar in het algemeen rustig
Als je in diepe slaap bent krijg je deze Delta golven ook maar veel rustiger.

Het blijkt nu toch zo te zijn dat mensen die een bijna dood ervaring hebben gehad waarbij dus niets meer op de EEG te meten viel, deze mensen vaak, als ze weer bij volle bewustzijn terugkomen, het hebben over een tunnel waar ze aan het einde ervan, het mooie licht hebben gezien. Aangezien ik ooit zo'n zelfde ervaring heb meegemaakt toen ik klein was en ook wat lichtjes tegen de donkere muur naast het bed zag schitteren, kan ik mij voorstellen dat er mensen zijn die buiten hun te meten hersengolven om nog wat ijlere hersenspinsels zien. Zolang ze de meetinstrumenten nog niet zo fijn kunnen maken dat ze deze signalen ook kunnen opvangen zul je dus nog niets meten maar wel kunnen de mensen dan iets vertellen als ze bijkomen wat ze dus gezien of gedroomd hebben.

De kracht van de geest en andere nog niet meetbare verschijnselen zal ik hier, indien het van betekenis kan zijn, ook vermelden.

- In 2008 is bewezen dat de "Ice-man" ook wel eens een fout kan maken al beheerst hij zijn lichaam heel goed met zijn geest. Hij kwam daardoor in het ziekenhuis terecht nadat hij in de winter op een fontein is gaan zitten. Hij wist niet dat men de straal van de fontein de zomer tevoren krachtiger had gemaakt. Daardoor kreeg hij een geperforeerde dikke darm.

Verstand
Met je verstand of denkvermogen wordt meestal je cognitief denkvermogen bedoeld. Daartegenover staat dat als je je gezonde boerenverstand moet gebruiken je de meer intuïtieve zaken moet gebruiken die iedereen zogenaamd weet. En als je zegt dat je dat niet weet word je natuurlijk uitgelachen.
Maar aangezien de wereld steeds bereikbaarder wordt en je dus snel in een ander deel van de wereld kunt gaan vestigen is het wel nuttig om dat eerst aan de lokale bewoners te vragen wat de boeren ter plekke normaal vinden.

Ze worden steeds schaarser. In 1820 was wel 92 % van onze bevolking boer, nu misschien maar 2%! Dus hun manier van denken zal eigenlijk steeds duurder moeten worden als je het op die manier bekijkt.

Leren
Leren is behalve een verstandelijk proces met vallen en opstaan ook een proces waarin je je hele persoonlijkheid tegenaan kunt zetten. Het beste leer je als je ook fouten maakt. Daar trek je lering uit. Als je er genoeg van hebt om steeds te vallen en je bent intelligent genoeg om dus bijna geen fouten te maken kun je het vallen dus eigenlijk wel overslaan of het alleen in je gedachten doen. Je maakt gebruik van een simulatie.

In het prille begin observeerde je als baby de omgeving waarin je leeft. Je had al gauw contact met je moeder en leerde van haar meestal ook de meeste woorden en zinnen zodat je met haar en je omgeving kon communiceren. Het leren ging met vallen en opstaan.

Kinderen schijnen hun fouten slechts als informatie te zien, de volgende keer maken zij niet meer dezelfde fout.Volwassenen daarentegen worden vaak door de fouten die zij maken negatief beïnvloedt, worden bang en durven dan helemaal niets meer.
- Dit voorval heb ik kort geleden nog met mijn kleinzoon van 1 jaar meegemaakt en op video vastgelegd. Hij was achter een barrière van dozen aan het spelen maar vond blijkbaar deze kant van de wereld toch interessanter. De eerste keer kon hij de afstand van de bovenkant van de stapel tot de vloer niet goed inschatten. Het gevolg was dat hij een harde landing maakte en even beteuterd om zich heen keek. Een paar minuten later toen hij weer van achter de stapel dozen deze kant op klom was zijn landing bijna perfect. Na nog een volgende oefening was het routine geworden. Zowel de handelingen als de tijd die hij ervoor nodig had waren sterk verbeterd.

- En dat hij ook van mijn hond kon leren heb ik ook een half jaar later op video vastgelegd:
Hij was met mijn hond aan het voetballen, waarbij mijn hond vier poten en zijn bek gebruikte. De hazewind had de bal al snel van mijn kleinzoon afgepakt en tussen de struiken verstopt. Prompt deed mijn kleinzoon hetzelfde nadat hij de bal een keer weer te pakken kreeg.

- Weer een half jaar later stoeiden mijn kleinzoon en mijn hazewind in de tuin met elkaar waarbij de hazewind in een achtvormige figuur door de stuin stoof . Mijn kleinzoon deed het hem na. En op een gegeven moment was een botsing niet te vermijden. Mijn kleinzoon woog 15 kg en liep 10 km per uur. Mijn hond woog 25 kg en liep 40 km per uur. Door de botsing werd mijn kleinzoon een paar meter terug geworpen. Hij had gelukkig geen hersenschudding en na een paar minuten was hij van de schrik bekomen. Een paar maanden erna liepen we door het bos en was mijn hond weer aan het rondrennen, maar als hij te dicht bij mijn kleinzoon kwam zag je dat die heel nauwlettend keek waar de hond naartoe ging. Hij had zijn les geleerd.

- Als je kinderen altijd te snel erop wijst dat ze het niet goed doen en dan ook nog op een strenge toon zullen ze er in hun latere leven last van faalangst krijgen en durven ze niet veel meer.

Leren kun je ook alleen met je verstand doen of wel cognitief leren maar je kunt je subjectieve emoties en ervaringen ook erin leggen zoals in NLP en DHE wordt aangeraden.

Bij het verstandelijk leren gaat het om het ordenen, definieren, benoemen, herkennen, herinneren en reproduceren van kennis.
Het leren van verschillende begrippen kun je doen door te classificeren, omschrijven, discussieren, uitleggen, uitdragen, localiseren, herkennen, rapporteren.
Waarna je het moet toepassen ermee oefent, werkt en demonstreert.

- Uit een gesprek met mijn zoon van 35 jaar tijdens het wandelen in de sneeuw kwam ik eens op de volgorde van het gewaar worden, het weten en daarna het kunnen toepassen van bepaalde dingen. Het zijn drie verschillende drempels die je moet overschrijden met ieder weer verschillende moeilijkheidsgraden.
Als je goed kunt observeren heb je in iedergeval heel veel in de gaten. Je moet daarna het nog goed kunnen interpreteren. Het kunnen toepassen van deze kennis vergt weer andere talenten van je.
In ons geval waren wij met de familie aan het sneeuwballen gooien. Als je gewaar wordt dat je tegenstander meteen wegduikt als je je hand opheft, wacht je natuurlijk met gooien tot je tegenstander net weer rechtop staat. Of als je merkt dat je het verst kan gooien ga je natuurlijk buiten bereik van de anderen staan.

Ook zijn er bij het leren mogelijkheden om het te analyseren. Te waarderen, calculeren, categoriseren, vergelijken, contrasteren, critiseren, differentieren, discrimineren, onderscheiden, onderzoeken, experimenteren, vragen en testen.
Je kunt ook gaan samenstellen of syntheseren. Je verzamelt, arrangeert, componeert, construeert, creeert, ontwerpt, formuleert, beheerst, plant, bereid je voor, je stelt voor, je zet op of je schrijft.
Een andere methode is evalueren dus waarderen, argumenteren, taxeren, toevoegen, kiezen, vergelijken, verdedigen, schatten, oordelen, voorspellen, rangordenen, tot de kern doordringen, selecteren, steunen.

Het affectief of emotioneel leren stoelt op de volgende principes.
Je bewustzijn, interesse, aandacht, bezorgdheid, verantwoordelijkheid, luisteren, interactie met anderen, emoties, attituden, waarderingen, waarden waarbij je erop verheugt, het vasthoudt, het respecteert, het ondersteunt. Ook je acceptatie, je pogingen, je uitdagingen, je verdedigingen, je disputen, je samenvoegingen, je oordelen, je vragen, je verdelingen, je ondersteuningen en je waarderingen.
Dat deze manier van leren sterk subjectief is kun je het zeker met me eens zijn want ieder mens is (genetisch) uniek nietwaar? Maar toch kun je bepaalde mens typeringen, dus ook bepaalde manieren van leren, hierbij herkennen.

Een andere methode is het doelgericht leren.
Je stelt als eerste een doel op, het paradigma. Daarna vul je in waarom je het wilt leren dus welk nut het heeft. Vervolgens stel je de voorwaarden en condities vast. Waarna je de voornaamste principes vastlegt. Uiteindelijk moet je het ook nog kunnen praktiseren.
Zie ook doelgericht leren

Een probleem als alles dan redelijk goed gaat is dat je dan zelfgenoegzaam wordt en je als het ware met oogkleppen op of zo je wilt met eelt op je ziel verder je eigen weg bewandelt. Door steeds sneller veranderende omgevingen moet je je als individu of als organisatie flexibeler kunnen aanpassen, adaptief denken is dan een noodzaak. Je moet het pas geleerde weer aan de kant durven zetten. Soms heb je geen keus!

Volgens Bloom, kun je ook nog psychomotorisch of lichamelijk leren.
Afhankelijk van je lichamelijke vaardigheden zoals coordinatie, handigheid, manipulatie, gratie, sterkte, snelheid, fijne vingermotoriek of expressie, kun je bijvoorbeeld een goed athleet, danser, toneelspeler of pianist worden.

Piet Vroon heeft het in zijn boek: "De tranen van de krokodil" over 'operant leren' met je emoties en instincten v.s. 'intelligent leren' of cognitief leren met je hersenschors.
Deze werken samen om een beter resultaat te bereiken.
- Als je weet hoe je een marathon moet uitlopen moet je ook naar je lichamelijke signalen luisteren. Doe je dit niet dan is de kans groot dat je dood neervalt.
In totaliteit denken en leren wij volgens hem nog met onze drie hersensoorten:
- instinctief met onze reptielhersenen
- operant met onze zoogdierhersenen
- intelligent met onze (menselijke)hersenschors

Dat leren niet ophoudt als je de schoolbanken verlaten hebt ben je misschien ook al achter gekomen. Permanent een hele leven lang leren wordt door velen gezien als een noodzaak.
Ik ben van mening dat niet iedereen op de zelfde wijze leert. Er zijn mensen die alles voorgekauwd moeten worden, maar er zijn ook mensen die aan een (half) woord voldoende hebben.
Het hangt er van af hoe je bent, je genetische constitutie dus. Maar ook je ervaringen spelen een rol.
De een is meer rationeler ingesteld, de ander creatiever. Een ander is meer conservatief of emotioneel.

- Ned Herrmann (Ned Herrmann, 96) meent dat hersendominantie, daarna interesse, voorkeuren en motivatie naar competentie zal leiden. Waarbij de mate van motivatie zal leiden tot lage of juist hoge competentie.
Ik denk dat ook je talenten nog een rol zullen spelen, als je geboren bent met stijve vingers zul je nooit subliem piano of viool kunnen spelen.
Of als je rekenen of taal te logisch vindt maar sociaal gevoel en orde meer aanspreekt komt het doordat je hersendominantie anders is dan bij de logisch denkenden.

- Volgens Sprenger (Sprenger, 97) kun je in een lerende organisatie vier competenties onderscheiden: absorbtie van kennis, diffusie van kennis, combinatie/generatie van nieuwe kennis en daarna exploitatie van deze nieuw verworven kennis.

- Mijn visie op het leren door individuen is als volgt: je kunt toepassend, ervarend, experimenteel, creatief, innovatief en inzichtelijk leren. Afhankelijk van je persoonlijkheid en denkvoorkeur kun je één of meerdere manieren tot je manier van leren eigen maken

Volgens de Evolutie theorie is het leren het kunnen associeren van de verschillende signalen die tot je komen en er de juiste controle regels op toe te passen.
- Als de remmen van je vrachtauto op de steile helling het begeven en je rijdt naar beneden en ze hebben grindbakken op bepaalde plaatsen aan de kant van de weg geplaatst dan moet je de eerste de beste grindbak inrijden en niet wachten tot de volgende.

Volgens deze theorie is de eerste eenvoudige reactie op een zintuiglijke waarneming een eenvoudige reflex. B.v. hamerstoot / kniereflex. En de controle van deze eenvoudige reflex is bij lagere dier- en plantensoorten reeds ingebakken b.v. zeeanemoon en kruidje roer-me-niet. Volgens deze theorie is het controleren van deze eenvoudige reflex de complexe reflex b.v. aanraking door kleiner dier het opeten, door groter dier, dan wegrennen.

Een vervolg op het leren volgens deze Evolutie theorie is het denken ofwel de controle van het associeren. Men kan dus abstracte regels leren zonder ze zelf te hoeven te ervaren. Dit is alleen voor ons mensen weggelegd, planten en dieren (kunnen) dit nog niet. B.v. Een vuurspuwende draak kun je je als kind reeds voorstellen, ook al heb je er nooit een gezien.

Weer een stapje verder in de evolutie van het denken is het gezamelijk denken en regels vastleggen. Dit is volgens de evolutie theorie: cultuur.

Dat het internet mogelijkheden biedt aan mensen om zelf autodidactisch of in groepsverband nieuwe kennis te vergaren, dus te leren heb je inmiddels natuurlijk zelf ervaren. De mate waarin je dit leren beter afgaat is afhankelijk van je persoonlijke eigenschappen.

Autodidactisch leren
Als je gemotiveerd bent om iets te willen leren, je hebt de juiste aanleg ervoor en je hebt bovendien de benodigde gelegenheid om het te doen dan kun je tegenwoordig zeker sneller en doeltreffender leren dan in het verleden.
Breng allereerst je persoonlijkheid in kaart met al je talenten en bepaal dan welke mogelijkheden je hebt om wat je wilt leren nog te kunnen uitvoeren. Je zult ook moeten bepalen of je het leuk vindt, want veel leerlingen maken hun studie niet af omdat zij het achteraf toch niet leuk vonden of er geen talent voor hadden.

Veel mensen in hun werkzame fase moeten bijgetankt worden in workshops, cursussen en bijscholingen. Voor velen is het een noodzaak. Maar ook zien sommigen de kans om in hun vrije tijd hun ontbrekende kennis bij te spijkeren. Via schriftelijke cursussen of via het Internet kun je tegenwoordig alles te weten komen wat vroeger klassikaal of in zalen gebeurde.
Ook de eindexamens kun je tegenwoordig via Internet doen.

Voor veel senioren breekt er nu een tijd aan om zaken waar zij vroeger geen tijd voor hadden om het te leren juist nu wel te doen.
Voor hen geldt natuurlijk het zelfde als voor de anderen. Echter hebben zij twee afwijkende eigenschappen, zij zijn ervarener in bepaalde andere zaken en kunnen dus gebruik maken van analogieën om het nieuw geleerde te begrijpen.
Maar ook kunnen ouderen juist hun oude aangeleerde zaken niet zo gauw meer van zich af schudden. Dit vertraagt de aanname van nieuwe waarden.

Ook is het geheugen bij ouderen vaak minder dan die bij de jongeren. Vooral als zij meerdere zaken tegelijk moeten onthouden.

Met denkhulpmiddelen zoals outliners, mindmaps, bookmarks en RSS systemen kun je snel te weten komen wat je wilt weten.
Maar voor sommige wetenschappen is een grote portie oefening toch noodzakelijk om diepgang te krijgen.
- Het lijkt mij niet prettig om door een chirurg die het alleen maar weet maar nog niet gepractiseerd heeft te worden geholpen als je een ruilhart nodig hebt.
Maar voor iedereen geldt hetzelfde: eens moet het de eerste keer zijn!

Zie ook Zelfmanagement

Studiehuismethode
Niet lang geleden stond een bepaalde methode van leren, de studiehuismethode volop in de belangstelling. Zonder gedegen wetenschappelijk onderzoek vooraf gedaan te hebben heeft men een nieuwe wet opgesteld waarbij de bovenbouw van de HAVO-VWO scholen verplicht werd de komende jaren de leermethode van lesgeven naar begeleiden te veranderen. De gevolgen zijn extra dramatisch. Niet alleen de leraren zijn niet voldoende bekend met deze methode, maar ook de leerlingen zijn nog onvoldoende voorgelicht om keuzes te maken naar hun geaardheid. Het zal nog minstens tien jaar duren voor men deze methode van leren heeft verbeterd tot een alom gewaardeerde methode. Velen zullen dan met nostalgie terugdenken aan hun HBS-, Mammoetwet- en Middenschool-tijd.
In het bedrijfsleven komen dit soort veranderingsprocessen vaker voor en de bedrijven die er goed mee overweg kunnen overleven de verandering, terwijl die het niet kunnen verdwijnen.

Conditioneren
Vroeger had men het over stampen en drillen. Voor sommige eenvoudige handelingen die je moet leren onthouden en kunnen uitvoeren is dit nog steeds de meest snelle methode. Maar zodra het wat complexer gaat worden is het niet mogelijk er goede resultaten mee te behalen. Het stamt nog uit de tijd dat we, net als lagere diersoorten, met onze instincten bezig zijn.
- Als je als kind net begint met het alfabet te leren schrijven doe je het net zolang tot je het automatisch neer kunt schrijven.
- Ook het leren fietsen doe je net zo lang tot je het kunt.
- Een hond kun je ook leren aporteren, pootjes geven, enz.
Maar een nieuw produkt of een nieuwe markt proberen te vinden vergt meer dan alleen de regels naleven en uitvoeren.

Achtergronden 2 |

Doelstelling |

Inhoud |

Verwijzingen|

Terug naar homepage |

Homepage + zijframe|