THINKWARE 3

Waarden en normen
De waarde van een vooorwerp of abstracte zaak kun je van verschillende kanten bekijken. En ook is het afhankelijk van de persoon of de cultuur die het bekijkt.Bovendien is het tijdsafhankelijk.

- Neem een stuk brood. Nu kost het in 2008 € 1,20. In 1958 € 0,15 en in 1900 was het € 0,05
- Om een bericht in 1900 naar Jakarta te sturen koste het per post een maand, in 1958 twee dagen en nu per e-mail een paar seconden.
- Men hechtte vroeger waarde aan beleefdheid jegens ouderen. Tegenwoordig is het ver te zoeken.
- De eer van de familie is voor bepaalde culturen nog steeds heilig op straffe van de eerwraak.

Waarden en Normen horen bij de maatschappij waarin je leeft. Alleen verschilt het door de opvoeding of (bedrijfs)cultuur waarin je lange tijd onder invloed gestaan hebt.
Als je langere tijd onder invloed bent geweest van een slecht milieu is het moeilijker om je naderhand te corrigeren, want met minder waarden- en norm-stelling is het gemakkelijker om te leven als je behoeftenpatroon nog niet zo hoog is.
Waar de grenzen liggen wordt door de plaats, omgeving en tijd bepaald.
- Toch is in het bedrijfsleven normstelling belangrijk, ze hebben niet voor niets de ISO NORM 9002 ingevoerd. Als je genormeerd bent heb je een streepje voor. Dan is je bedrijf t.o.v. collegabedrijven die het nog niet hebben, meer waard
- In het CBS-overzicht over de meest nijpende problemen in Nederland scoren criminaliteit, wet en orde het hoogst, daarna volgt het minderheden en discriminatie probleem. Pas op de derde plaats scoort gezondheid en zorg.
- Er zal dus nog veel gedaan moeten worden aan het criminaliteitsprobleem! En in bepaalde gevallen soms aan beide problemen tegelijk. Het lijkt mij dat er gekeken moet worden welke steden in Nederland (of desnoods erbuiten) deze problemen het beste hebben opgelost en daaruit voortbouwend verbeteringen aan de methoden zien aan te brengen
- Het is soms niet eens crimineel gedrag van opzet maar door bepaalde omstandigheden ontstaan excessieve gedragingen met zinloos geweld. Soms ook nog met dodelijke afloop. De oplossing zou gevonden kunnen worden door (jonge)mensen meer waarden en normen bij te brengen zonder dat dit hun vrijheids uitingen hoeven te belemmeren.

Grenzen
Grenzen zijn heel belangrijk om bepaalde zaken (sneller) te begrijpen. Het geeft een gebied aan waar bepaalde (juridische, economische of fysische) wetten, regels of normen gelden. Het gebied dat binnen je referentie kader ligt wordt bepaald door je persoonlijkheid, je eigenschappen, je interesses, je voorkeuren, je motivatie om het te willen leren, te willen begrijpen en te willen of kunnen toepassen.
Op deze site zal in de toekomst steeds meer essentiële zaken om kennis te vergaren verzameld worden.
- Zolang je de lichtsnelheid nog niet genaderd bent gelden de normale fysische wetten.
- In bepaalde Arabische staten is het verplicht dat de vrouwen een sluier dragen.
- Als je bedrijf volgens ISO Norm 9002 gecertificeerd is weet iedereen hoe binnen deze norm gehandeld moet worden.
- Als je het over de AEX-index hebt weet je dat het een bepaalde puntentelling is van de koersen van de grootste 25 bedrijven in Nederland.
- De grenzen waarbinnen de Euro straks wettig betaalmiddel zal zijn moet je ook weten, op straffe van nutteloos zoeken naar de valuta van dat land.
- De grenzen kennen waarbinnen je bepaalde fysieke zaken kunt doen kan je voor ongelukken behoeden. Mijn buurman vroeg me of ik zijn weggewaaide dakpannen bij windkracht 11 wilde reparen. Ik zei dat ik dat later wel wilde doen als de storm voorbij was. Een andere inwoner van onze stad klom toch op het dak van zijn huis en moest via het ziekenhuis toch deze wereld verlaten.
- De grenzen kennen waarbinnen je fysisch, psychisch en ethisch goed kunt functioneren zal straks ook steeds belangrijker worden vanwege de toenemende druk die op ieder individu zal worden uitgeoefend om toch maar meer te kunnen presteren.

En kennen en weten is meestal niet genoeg, je moet het ook kunnen toepassen

Fysieke grenzen
De fysieke grenzen worden bij mensen snel bereikt als je hem repeterend, zonder rust, belast. Kijk maar naar de muis-ziekte van de systeembeheerder, de tennis-arm van de tennisser of de hernia van de verpleegkundige.
Hoe je het kunt voorkomen is beter dan hoe je het kunt genezen.
- Dat je tegenwoordig de meterstanden van je electriciteits- gas- en water-meter zelf telefonisch aan de computer van het nutsbedrijf kunt doorgeven is best efficient. Maar dat je als alleenstaande oude vrouw dan eerst een blok beton van 47,5 kg omhoog moet tillen, daarna met je hoofd onder het maaiveld in een putje de watermeter die bovendien 10 cm onder een laag water staat moet aflezen, hebben zij bij dat bedrijf niet voorzien.
Je fysieke grenzen zijn dan snel overschreden. Gelukkig ben ik geen oude vrouw.
- Je leeftijdsgrenzen kennen waarbinnen je nog aan een marathon, een triathlon, een tour de France of ander uitputtend evenenement zonder blijvende schade aan je lichaam nog kunt meedoen moet je goed kennen als je gezond wilt blijven.

Psychische grenzen
Ook psychisch zijn er grenzen aan te wijzen waarbinnen je moet blijven om niet gestresst te raken. Dit is voor iedereen anders. Ook als je te lang aan stress blootgestaan hebt kun je een tijd overspannen raken.
Als je de situatie ( voornamelijk ) je eigen grenzen niet goed kent kun je je grenzen voorbij schieten met als gevolg dat je helemaal opgebrand raakt of een burnout hebt. Dit laatste gebeurt maar al te vaak met personen die geen maat weten te houden en denken dat ze continu kunnen blijven doorwerken. Het wordt door hun bazen meestal niet afgeremd omdat zij gebaat zijn bij een hoge prestatie van de afdeling of van de hele organisatie.
Soms kun je er werkelijk niets aan doen omdat je toevallig zowel thuis, op het werk als in een omgeving terecht bent gekomen die te veel van je vergt.
- Een vluchtverkeersleider moet behoorlijk stressbestendig zijn.
- In het onderwijs kunnen leraren door tijdsdruk, reorganisaties en moeilijke leerlingen langere tijd gefrustreerd raken en op die manier raken zij ook overspannen.
- Het geval van de bankdirecteur die steeds maar huiswerk naar huis meenam en van geen ophouden met werken wist, ontaarde in een totale burnout voor die job.
- Het relaas van een vrouwelijke manager die eigenlijk liever haar eigen werk deed dan achter de vodden zitten van haar vroegere collega's, waardoor ze een burnout kreeg, is gelukkig door haar in boekvorm vastgelegd zodat anderen er van kunnen leren hoe het niet moet!

Ethische grenzen
Bij sommige groeperingen bestaan geen ethische grenzen. Bij terroristen vind je die grenzen niet. Het is moeilijk om terreur te bestrijden. Wil je er voorgoed vanaf zijn dan moet je tot de bron ervan doordringen en die opheffen. Het is niet goedkoop. Maar het is een soort investering voor de toekomst, waar de volgende generaties profijt van zullen hebben!
Ook bestaan er (gelukkig) nog ethische grenzen die door de maatschappij als norm worden gehanteerd. Deze grenzen verschuiven. Vele taboe's zijn opgeheven. Maar enkele zijn nog in stand gehouden
- Het is als IOC lid ongepast om grote cadeaux aan te nemen
- Als aannemers onder elkaar mag je geen prijsafspraken maken op straffe van een miljoen gulden boete
- Als Euro-commissielid mag je geen vriendjespolitiek bedrijven
- Als directeur van een beursgenoteerd bedrijf mag je niet met voorkennis handelen
- Als arts moet je klaar staan om mensen die ziek zijn te helpen
- Als automatiseerder word je geacht de nodige discretie over je klanten in acht te nemen
- Als ambtenaar van een provincie ben je geen bankier
- Als hooggeplaatste regeringsambtenaar mag je geen steekpenningen voor je partij in ontvangst nemen
- Als 3VO bestuurslid mag je niet de maximumsnelheid flink overschrijden
- Ook niet als je symbolisch staatshoofd bent.
- Als mobiele telefoon provider mag je geen prijsafspraken met je collega's maken.

Stress
Toen ik enige tientallen jaren geleden ter gelegenheid van het afstuderen van een paar jonge artsen aan de groep vroeg wat stress nu precies was kreeg ik toen geen antwoord. Inmiddels heb ik verschillende definities ervan geplaatst met de manier waarop het zich voor kan doen. Eén van de laatste die ik gelezen heb is die van Ned Herrmann, die attendeerde ons erop dat polariserende groepen van mensen elkaar in een stress situatie kunnen brengen. Het komt omdat de boodschap niet overkomt.
- Het blijkt dus dat er geen stress ontstaat als je de situatie aan kunt, dus het in gedachten al kunt oplossen.
Krijg je steeds meer problemen waar je geen oplossing voor weet dan komt er een tijdstip dat je gestresst raakt.
- Bij verschillende groepen van mensen met hun verschillende achtergronden is de kans groot dat er snel een situatie ontstaat dat er gestresste mensen rondlopen.

Op Discovery vertelden ze dat het steeds maar opnieuw geconfronteerd worden met de aanwezigheid van een stalker bij een dame een situatie teweegbracht dat door deze stress situatie een verhoging van het hormoon Cortisol het gevolg was die de witte bloedlichaampjes in haar bloed aantaste. Dit was dus slecht voor haar gezondheid.
Ze vertelden ook dat een psychologische test had uitgewezen dat het na het kwaad worden uitwoeden op een boksbal juist een averechts effect had. De wraakgevoelens namen bij de testpersonen toe.
Uit een andere test bleek het dat het beter was om vergevingsgezind te zijn! Zou je andere wang naar je molesteerder toekeren dus toch de oplossing zijn?

Frustratie
Je raakt eerst gefrustreert als je bepaalde belangrijke zaken meemaakt die je niet direct kunt oplossen. Daarna raakt je gestresst en dat is zoals je hiervoor al gelezen hebt niet goed voor je gezondheid. Als je heel veel zaken snel kunt doorzien dan kun je het meestal omzeilen. Direct oplossen of voor een later stadium inplannen. Sommige zaken die je voor later inplant lossen zich in de loop van de tijd soms vanzelf op of worden zoals een tijdbom heel snel accuut. Goed monitoren van de zaken die je onder beheer hebt zal ook helpen.

Essentiële kennis
Om effectiever inzicht over de verbanden van bepaalde feiten te hebben is het noodzakelijk dat eerst essentiële kennis binnen bepaalde kennisdomeinen of vakgebieden wordt verkregen. Meestal krijg je die op de scholen waar je studeert slechts in beperkte mate en alleen in een beperkt aantal vakgebieden.
Als je techniek studeert krijg je behalve de exacte vakken ook nog de aangrenzende vakken van je studiekeuze.
Als je een bepaalde taal bestudeert is het zinvol om ook de geschiedenis en de mensen van die landen ook te bestuderen.
Als je voor maatschappelijk werker studeert is behalve sociologie wat kennis over psychologie ook aan te raden.
Het kan beknopt samengevat worden in een compendium of in je hoofd.
- Bijvoorbeeld kun je alle aanwezige natuurkundige wetten tot zo'n vijtigtal hoofdwetten terugbrengen.
- In de Psychologie moet je de bekende werken van Freud, Jung en andere onderzoekers kennen.
- Als je maatschappelijk werk doet moet je alle 128 hoofdproblemen die mensen kunnen hebben in ieder geval door hebben.
- Als je een bedrijf hebt moet je minstens een Winst & Verlies en een Balansrekening kunnen opstellen.
- Als je een taal goed wilt kennen moet je behalve de grammatica ook de gangbare spreekwoorden ook kennen.
- Als je de platinaregel van Tony Allessandra over communicatie met anderen door hebt dan vind je andere zaken over communicatie ook eenvoudig te begrijpen. Zijn platinaregel luidt: Behandel anderen zoals zij behandeld willen worden!
- In de sociologie is het bekend dat de massa het individu zonder dat deze zich ertegen kan verzetten in een bepaalde emotionele staat kan brengen: de dood van prinses Diana, het verafgoden van een popzanger, de stille mars van Gorinchem, de reactie van de wereld op terrorisme na de aanslagen op het WTC en het Pentagon.
Nadat je deze basiskennis hebt opgedaan wordt je geacht met een afstudeeropdracht in een bepaald vakgebied voor de maatschappij voldoende te hebben geleerd.

- Het is zelfs bij veel wereldleiders nog niet helemaal goed doorgedrongen dat de essentiele basiskennis waardoor terrorisme ontstaat eerst moet worden begrepen en daarna moet worden opgeheven uit deze wereld. Pas dan kan men in vrede met elkaar leven.

Dat je nog veel moet ervaren en daardoor pas inzicht krijgt en de onderlinge verbanden leert herkennen, vertellen ze (ook aan deze wereldleiders) er niet bij.
Naast de essentiële kennis is er nog inzichtelijke kennis nodig.

Belonen
Uit een onderzoek naar het effect van beloningen uitdelen naast het straffen door een promovendus op het terrein van het verkeersgedrag, is duidelijk gemaakt dat een combinatie van beiden de voorkeur verdient.
Bij teams kan het belonen van hun prestaties min of meer virtueel gebeuren wat zeker minder middelen kost door ze aan te moedigen, een schouderklopje te geven.
- Het belonen van goed gedrag bij een kind zal naast het bestraffen van slecht gedrag tot een beter resultaat leiden, dus een beter individu voor de maatschappij opleveren.
- Als de beloningen van huisartsen t.o.v. de ons omringende landen steeds veel lager blijft zullen bepaalde reacties hierop het gevolg zijn. Ze zijn niet allemaal nakomelingen van Florence Nightingale!

Straffen
Naast het belonen zullen zinvolle straffen kunnen bijdragen tot een betere maatschappij waar de ontspoorde individuen tot betere burgers kunnen worden omgevormd.
- Het te licht straffen van ernstige vergrijpen nodigt uit om de misdaad in de toekomst te herhalen.
- Het te zwaar straffen van lichte overtredingen maakt het land onbemind en de burgers minder ondernemend
- Een kind te zwaar straffen (mishandelen) voor zijn ondeugendheid leidt tot traumatische ervaringen, waar het individu en de maatschappij nog jaren last van zullen hebben.

Attitude
Een bepaalde positieve attitude, houding of mentaliteit aan de dag leggen wordt door de meesten welwillend beoordeeld.
Het hangt vaak af in welke (bedrijfs-)cultuur je terecht komt hoe je je houding moet bepalen. Als de mentaliteit van de groep waarin je zit reeds te negatief is moet je oppassen dat je het niet overneemt, dat ondermijnt de gehele organisatie, dus ook jezelf.
- Een positieve instelling hebben om een bedrijf in moeilijke tijden te helpen overleven kan door veel collega's overgenomen worden zodat het bedrijf de slechte tijd overleefd. Indien men bij de pakken gaat neerzitten gaat het gegarandeerd fout.
- Er wordt in dat bedrijf geklaagd dat men een onverschillige houding aanneemt t.a.v. de verspilling van energie.

Strategie
Een strategie is een lange termijn plan waarmede je je organisatie voor de toekomst hoopt veilig te stellen voor de te verwachten veranderingen en gevaren die op je afkomen. Vaak worden verschillende scenario's van te voren reeds in rekening gebracht
- Als de olieprijs per barrel onder een bepaald minimum bedrag daalt moeten er reorganisaties plaats vinden
- Als de milieu-eisen nog strenger worden moeten de productprijzen verhoogd worden
- Als er geen personeel meer te vinden is moeten er bepaalde patienten niet meer te lang behandeld worden
Als je als particulier een strategie zoekt om later zelf voor je oude dag te moeten zorgen dan moet je eerst zelf weten wie je bent, wat je mogelijkheden zijn en kijk je welke mogelijkheden er reeds zijn om dat te kunnen bereiken. Hier volgen vier voorbeelden voor vier leeftijdsgroepen hoe je het zou kunnen doen.

- Als je als jonge vrouw net van de middelbare opleiding aan het werk bent gegaan kun je zorgen dat je honderd gulden per maand opzij legt en ieder jaar dat goed belegt. Tegen de tijd dat je ophoud met werken en een vaste relatie aangaat en misschien niet hoeft te werken heb je voldoende kapitaal vergaard om een som ineens of een klein extra inkomen op je oude dag te garanderen.

-Als je als beginnende kenniswerker reeds een pensioenpremie betaalt maar daar wat extra's op je oude dag aan toe wilt voegen voor je dure latere hobby, dan kun je een extra deel van je salaris reserveren voor de beleggingsstrategie van je keuze. Deze heb je natuurlijk aan de hand van je denkvoorkeuren, je aanleg en mogelijkheden eerst onderzocht.

- Als je als ondernemer bijna met pensioen gaat en je hebt een kapitaaltje zelf bij elkaar verzameld om er later van te moeten leven, bieden financiele instellingen daarvoor meestal wel een lijfrente tot je dood.
Je kunt ook een strategie bepalen die iets meer risico's met zich meebrengen maar wel tot betere resultaten kunnen leiden.

- Ben je van plan om na je pensioenering op je vijftigste nog vijftig jaar op goede voet met je kleinzoon te staan dan schenk je ieder jaar na zijn vijftiende verjaardag een leuk bedrag tot je honderd wordt en hij dus vijf en zestig. Je weet dan zeker dat hij dan ook op je honderdste verjaardag komt. En de belasting dienst helpt je ook een handje.

THINKWARE 3

Verder |Terug naar de homepage