MAAR HOE STAAT HET MET JE (fysieke, mentale, financiële) GEZONDHEID?

Paragrafenoverzicht: Leeswijzer

Deel V
5.1 Erger je je steeds vaker?
5.2 Hoe veerkrachtig ben je?
5.3 Hoe sterk is je skelet?
5.4 Heb je last van trauma's?
5.5 Welke genetische aanleg heb je?
5.6 Heb je een sociaal netwerk?
5.7 Ben je nieuwsgierig?

Binnenkort nog veel meer!




Erger je je steeds vaker?
Dat je je aan veel zaken ergert kan een teken aan de wand zijn dat je die zaken niet meer kan bevatten of waarderen. Of dat je de jongere generatie maar dom vind dat zij dezelfde fouten maken die jij vroeger ook maakte. Maar als zij bijna dezelfde genen hebben als jij hebt kan het bijna niet anders. Het is trouwens beter om de zaken humoristischer te bekijken want als je lacht gebruik je minder gezichtsspieren dan wanneer je nors kijkt. Je wordt pas echt volwassen als je om jezelf kunt lachen!
Dat er dingen gebeuren die je niet volgens jouw regel vindt kan te maken hebben hoe jouw regels zijn en waar je die vandaan hebt gekregen. Het kan best zijn dat je de regels van je familie, groep, orde of andere leefgemeenschap hebt meegekregen die niet meer van deze tijd zijn. In dit land worden de regels door de meerderheid van de zestien miljoen aanwezigen bepaald. Minderheden die het op eigen houtje toch anders willen zien worden niet getolereerd. Dit heet democratie. En zoals Churchill het ook al zei: er is jammer genoeg geen beter systeem voorhanden.
- Indien je vindt dat de mensen niet zo volgzaam en passief waren als in het midden van de vorige eeuw dan ben je niet meer bij de tijd. De mensen in de hedendaagse maatschappij leren alert en assertief te zijn, wat voor jou misschien te aggressief kan zijn.
- Of als je denkt dat de jeugd niet weet wie Rommel was of de voornaam van Mussolini dan moet je maar bedenken dat jij misschien ook niet weet wie nu de koning van de pop is of hoe je met een snowboard moet omgaan. Er zullen veel feiten en andere soorten van kennis uit de feitenkennis van mensen verloren gaan. Maar dank zij de nieuwe vindtechnieken kun je die snel weer opzoeken en als je het wilt zal er ergens wel een mogelijkheid bestaan om een oude kunst je dat weer aan te leren als je er behoefte aan hebt.

- Als je je teveel ergert aan de bomen van de buurman die in de herfst je dakgoot vol met bladeren vullen kun je aan hem vragen of je zijn ladder mag lenen om het schoon te maken. Als hij het aanbiedt om het voor je schoon te maken hoef je er niet aan te ergeren.

De maatschappij verandert voordurend en wij leven in het eerste land van de wereld waar euthanasie wettelijk geregeld is en wiet verbouwen gedoogd wordt. Als je een wijntje ook niet kan waarderen ben je wel een pure aanhanger van de "blauwe knoop".
Maar misschien wordt het binnen afzienbare tijd mogelijk om rechtstreeks via je "wilskracht" je ongewenste nieuwvormingen via "hormonen" berichten te sturen dat die cellen eigenlijk aan een eigen euthanasiewet onderhevig zijn en dat zij dus uit je lichaam worden verbannen. De medische wetenschap gaat nu gelukkig ook heel snel vooruit.

Terug naar het overzicht




Hoe veerkrachtig ben je?
Dat je soms in dit leven wat veerkracht moet hebben om zowel fysiek, mentaal als financieel er weer bovenop te komen heb je als wat ouder persoon zeker reeds ervaren. De zeer jongeren hebben het ook al geleerd door eerst te vallen en daarna toch op te staan. En als je je eerste teleurstellingen in je leven ook te boven bent gekomen heb je het meestal ook overleefd.

Hoewel de doodsoorzaken door fysieke valpartijen relatief laag ligt in dit land, geven de niet dodelijke ongevallen toch nog genoeg werk aan de zorgsector en veroorzaakt dit een vermindering van de productiviteit van het arbeidspotentieel. In veel gevallen gaat het om letsel dat voorkomen kan worden indien je hebt leren valbreken. Niet alleen is het kunnen valbreken goed voor de economie maar je verhoogt je zelfvertrouwen als je in het donker over ongelijke stoeptegels moet lopen in sommige straten. Je loopt toch nog hard genoeg om de laatste trein te halen.

Het lijkt of je glashard bent als je bepaalde mentale of emotionele tegenslagen moet incasseren en er weer bovenop komt na korte tijd. Maar in feite moet je niet te lang in de put zitten want dan wordt het alleen maar triester. De beste manier is om je verdriet goed uit te praten en er daarna flink weer tegenaan te gaan. Vaak is het gemakkelijker gezegd dan gedaan. Maar als ik ongelijk heb moet je het maar zeggen.

Als je als ondernemer financieële stroppen moet incasseren moet je die van te voren reeds incalculeren en als je het na jaren toch nog gered hebt, behoor je tot de veerkrachtigen onder de ondernemers.

Fysieke veerkracht komt voor een groot deel vanuit je spieren die je op een speciale manier moet aanwenden. Kijk maar hoe het riet in de wind wuift en niet als een dorre tak afbreekt. Je moet je spieren dus in goede conditie houden en niet laten verdorren!

Mentale veerkracht kun je ook verkrijgen, als je die nog niet hebt, door dingen te doen waarbij je nog veel moet leren. Als je bv. een computer nog te eng vind kun je eerst een cursus volgen waar je de grondbeginselen wordt bijgebracht. Na enige tijd kun je met een eenvoudig systeem beginnen en met vallen en opstaan en heel veel geduld toch een beetje vooruit komen.
Als je op je 65ste nog niet kunt dansen moet je je juist voor dansles opgeven dan kun je nog een derde van je leven al dansend verder.

Sommigen noemen deze emotionele en fysieke veerkracht ecologische intelligentie, de mate waarin je opgewassen bent om onder alle omstandigheden aanvallen te kunnen afweren en zo te kunnen overleven.

Terug naar het overzicht




Hoe is je mentale souplesse?
Niet altijd kun je met je vasthoudendheid alles bereiken in dit leven. Misschien kampioen worden in een marathonloop of de Nobelprijs voor economie winnen.
Maar je kunt niet door een rots heen lopen ook al probeer je het duizend maal, loop er liever omheen.
En als het slijk der aarde je niet ligt wordt dan geen econoom maar help liever de armen zoals Moeder Theresa dat deed en word toch gelukkig.

Het blijkt dus dat je je beter naar de omgeving waarin je leeft moet aanpassen op straffe dat je de kous op je kop krijgt. En ook al is dat misschien je gewoonte om het te doen als je een overval pleegt, je maakt er geen vrienden mee. Het is beter om hard te werken zodat je nog kunt kopen wat je hartje begeert. En als je het bij een ecologisch bedrijf doet help je deze wereld nog een handje om te overleven.



Hoe sterk is je skelet?
Ons skelet hebben we nodig om rechtop te lopen en bepaalde belastingen te kunnen weerstaan. En als je ooit op je hoofd gevallen bent dank je je schepper (of de evolutie) toch dat je grijze massa heel goed beschermd is.
Veel cellen worden in de loop van ons leven afgebroken en steeds weer opgebouwd naar gelang de behoefte. Als je je skelet dus niet gebruikt en meestal als een zoutzak op de bank naar de TV zit te kijken zal het eigenlijk niet nodig zijn dat je er een hebt. Het zal zich dan ook ernaar gedragen.
Bovendien wordt het brosser als je het niet oefent want als je ouder wordt neemt het percentage kalk in je botten af, vooral als je vrouw bent na de overgang.
Als je dit weet is het eigenlijk eenvoudig om tot je tachtigste rechtop te lopen. Zorg dat je je spieren en dus ook je botten voldoende belast door bv. te roeien, te tuinieren of desnoods door hout te hakken. Probeer elke dag oefeningen te doen waarbij je je botten ook belast. Niet voor niets doen astronauten dit ook als ze een jaar in de ruimte moeten ronddraaien rond de aarde.
- Als je keeper bent geweest probeer dan tot je negentigste iedere bal uit een penalty te stoppen.
- Heb je een zwarte band met judo gehaald dan hoef ik je niets meer te vertellen.
- Zit je op een sportschool dan moet je dat blijven doen tot je vijfennegentigste.

Uit ervaring heb ik meegemaakt dat mijn leeftijdgenoten vaak last kregen van botbreuken bij botsingen en valpartijen. Tot nu toe laat ik mij bewust vallen bij verschillende sporten die ik doe en heb er tot voor kort nog geen hinder van.
Maar een keer was het toch over mijn grens geweest en nu hou ik het voorlopig wat rustiger aan tot het weer genezen is.
Aan de hand van de genezingstijd kun je weer zien of je nog gezond bent of niet. Maar kneuzingen duren toch heel lang voordat je er niets meer van voelt.

Uit een Fins onderzoek met dossiers van oudere mensen is komen vast te staan dat degenen die in hun jeugd een snelle groei doormaakten het in hun latere leven met minder botbreuken te maken zullen krijgen. Want bij degenen die het juist hadden bleek dat zij in hun jeugd te maken hadden gehad met een gebrek aan voedsel, opgelopen infecties, te weinig calcium inname, te weinig beweging hadden.

Uit een website van de Belgische overheid over aanbevolen dagelijkse voedingshoeveelheden hebben ze naar een Nederlands voedingsmiddelen tabel verwezen en hierin staat dat je drie soorten gebeentes bij mensen hebt:
- mensen met een fijn gebeente, som kniebreedte links + rechts bij vrouwen < 17 cm, bij mannen < 19 cm
- mensen met normaal gebeente, bij vrouwen som tussen 17,9 en 19,5 cm, bij mannen tussen 19,5 en 20,5 cm
- mensen met grof gebeente, bij vrouwen som > 20 cm, bij mannen > 21,0 cm

Uit een recent verschenen onderzoek is gebleken dat mensen die jarenlang een MTB goed hebben gebruikt, beter bestand waren tegen valpartijen dan mensen die alleen wat kalmer aan hebben gereden op een normalewegfiets.
Mijn verklaring hiervoor is dat je tot op hoge leeftijd je botten steeds moet blijven oefenen door ze steeds aan te sporen om fysieke krachten te weerstaan. Doe je het niet dan komen ze op een lager niveau te staan. In feite doet het er niet toe wat je doet zoals bv. houthakken, je tuin omspitten, naar de gymschool gaan en gewichtsoefeningen gaan doen, sport blijven beoefenen of alle andere "zware" lichamelijke activiteiten. Doe je dit niet dan past je skelet zich aan aan de steeds mildere omgeving.
Terug naar het overzicht




Heb je last van trauma's?
Indien je op jeugdige leeftijd iets naars meegemaakt hebt kan het je levenlang schade berokkenen. Zelfs al ben je later volwassen en kun je dacht je tegen een stootje, maar dan word je toch door sommige gebeurtenissen psychisch ingedeukt. Het kan varieëren van een oorlogshandeling, een natuurramp, een zwaar ongeluk tot een zware lichamelijke of mentale mishandeling.

Er zijn gelukkig in ieder land tegenwoordig wel traumateams die mensen die trauma's hebben opgelopen kunnen helpen. Ze zijn tegenwoordig al zo ver dat ze weten dat als er ergens een zwaar ongeluk of een natuurramp gebeurt dat er veel mensen geholpen moeten worden. Want als je getraumatiseerd raakt leef je voortdurend in een stress situatie en als je gestresst bent haal je de 100 niet.

Een vaccinatie tegen stress helpt je om echte stressaanvallen te weerstaan. Deze vaccinatie kun je jezelf toedienen door langdurig op dieet te gaan, weinig te eten dus.

Als je dus in een nare situatie terecht komt probeer dan alles te relativeren, het kan nog erger! En leef verder. Maar als je er zelf niet uitkomt zoek onmiddelijk hulp voor het te laat is!




Welke genetische aanleg heb je?
Je genen oftewel je celprogrammering die je van je ouders en voorouders hebt meegekregen kunnen je fysieke, geestelijke en karaktereigenschappen voor een groot deel bepalen.
Als je beide ouders uit families stammen met veel mensen die oud gestorven zijn heb je een grote kans dat je die eigenschap ook geerfd hebt. Sommige geleerden zeggen dat je al 50% kans hebt om ook oud te worden, sommigen zeggen dat je 25% kans hebt. Als zij het ook niet precies weten hou ik het maar op 37,5%
Het kunnen behalve goede eigenschappen natuurlijk ook slechte eigenschappen zijn die in je genen zitten.

Maar als je ouders toen ze elkaar voor het eerst ontmoetten en elkaar diep in de ogen keken ook goed hadden gekeken of ze je levenskansen tot voorbij de honderd konden brengen door een soort fusie te bewerkstelligen dan heb je inderdaad misschien meer dan 50% kans!

Ik zal hier slechts de goede eigenschappen van je opnoemen en bespreken waaarom ze meehelpen om je langer dan de gemiddelde leeftijd te doen leven.

Je fysieke eigenschappen:

Goede gezondheid
Hiermee bedoel ik dat je normaal gezond bent en geen chronische ziekten onder de leden hebt. Als je deze stabiele toestand tot je negentigste vol kan houden dan is de kans groot dat je honderd wordt. Je moet wel gemotiveerd blijven om je gezondheid op peil te blijven houden.
Het zal ook aan je goede immuunsysteem liggen dat je verschillende ziektekiemen kunt weerstaan.

Sterk gestel.
Dit is een algemene conditie van je lichaam waardoor je minder gauw vermoeid raakt en na een griepje of verkoudheid weer snel de oude bent. Dit kan mede door een positieve mentale houding versterkt worden. Want al ben je geen fakir, als je tegen jezelf zegt dat je niet ziek bent dan ben je het meestal ook niet. Als je dat wel tegen jezelf zegt, dat je ziek bent, dan ben je het meestal ook!

Sterk skelet
Zoals eerder verteld geeft een sterk skelet je lichaam meer steun om rechtop te blijven lopen. Als je je spieren natuurlijk ook in goede conditie blijft houden.

Soepel lichaam
Dit helpt je wel om jarenlang in allerlei soorten van stoelen toch gemakkelijk je draai te vinden en heerlijk te rusten zodat je uitgerust weer verder kunt gaan met waar je mee bezig was.
Je bent dus uitgerust tot je negentigste gekomen en daarna is het nog maar tien jaar.

Je mentale eigenschappen:

Je motivatie
Ben je (positief) gemotiveerd bezig om honderd te worden dan zul je waarschijnlijk alles doen om je streefdoel, honderd jaar worden, te halen.
Degenen die maar erop los leven en geen moeite doen zullen heel misschien per ongeluk ook wel honderd worden. Door je motivatie of gedrevendheid vergroot je zeker je kans om je doel te bereiken.
Sommigen zijn (negatief) gemotiveerd bezig. Ze willen geen honderd worden. Dan is inderdaad de kans groot dat ze hun zin krijgen!

Je bekwaamheid
Als je bovendien met zorg en je vele vaardigheden je ervoor inzet om dit doel te bereiken zul je ook een grotere kans maken dan mensen die het niet zo precies doen.

Je IQ
Heb je een goed IQ dan weet je beter dan een gemiddelde persoon welke mogelijkheden je hebt om je kansen te vergroten om honderd te worden. Bovendien kun je meer oplossingen bedenken om bedreigingen het hoofd te bieden zodat je levenskansen zullen toenemen.
- Als je als vrouw zijnde door een stalker bedreigd wordt weet je dat de oplossing via de hulp van het wettige gezag kan worden verkregen en dat je de stressvolle terugkerende situaties zo snel mogelijk moet beeindigen.

Je EQ
Indien die goed ontwikkeld is heb je daar in het laatste deel van je leven zeker heel veel aan. In dit deel van je leven zul je waarschijnlijk veel met anderen moeten omgaan en als het je goed afgaat word je wel de (heel oude) spil van je heel grote familie.

Je karakter en gedrag

Je standvastigheid
Net als bij je motivatie zal een standvastig karakter wellicht je kansen vergroten om je doel te bereiken als je die eenmaal vastgesteld hebt. In dit geval moet je je doelstelling minstens op honderd jaar stellen.
Je kunt het beste op goede voet met je erfgenamen leven en ervoor zorgen dat zij het juist fijn vinden dat je zo lang leeft.

Je extravert gedrag
Als je die hebt en je kunt het positief op je omgeving overbrengen zul je er veel plezier aan beleven op je oude dag want in de meeste gevallen heb je veel familie om je heen die naar je willen luisteren.

Je emotionele stabiliteit
Als je je onder druk van de omstandigheden toch je kalmte kunt bewaren zul je zeker niet gestresst raken want stress is zeer slecht voor je gezondheid. Je kunt dan een streepje voor zijn op degenen die het wel zijn.
Je moet inwendig ook niet het kookpunt naderen want dan is de kans groot dat je toch oververhit raakt.

Je openstaan voor vernieuwingen
Sta je open voor vernieuwingen die de maatschappij in een goede richting verder kunnen helpen, dan helpt dit je om op de situatie te anticiperen. Je krijgt dus voorinformatie of voorkennis en dit helpt je om niet gestresst te raken.

Je vriendelijkheid voor anderen
Als je vriendelijk bent jegens anderen dan krijg je meestal vriendelijkheid terug en dan is de wereld ineens veel vrolijker.
Je moet natuurlijk niet te naief zijn en denken dat iedereen zo is.

Je nieuwsgierigheid
Als je je nieuwsgierigheid in de goede richting weet in te zetten heb je het misschien al ontdekt hoe de huidige stand van de medische wetenschap je binnenkort met gemak over de honderd jaren grens kan tillen en je leven en dat van je medemensen kan helpen verlengen. Als het de vliegtuigindustrie en de ontvangende landen toeristenindustrie blijft helpen voortbestaan is er waarschijnlijk niets op tegen. Je moet natuurlijk iedereen de kans geven om ook je achtertuin te kunnen komen bezichtigen.
- Als je zo nieuwsgierig bent hoe je bet-bet-bet-achterkleinkinderen eruit zullen zien en of je met hun naar Disneyland IX mag gaan dan kun je inderdaad wachten tot je honderd twintig wordt.

Je vooruitziende blik
Hiermee help je niet alleen jezelf maar ook je naaste collega's, partner, familie, vrienden en kennissen om het pad naar de toekomst te helpen aangeven.
Je moet natuurlijk wel weten dat als jij die hebt en de rest (nog) niet dat je dan de eerste tijd helemaal alleen staat.

Je goede visie
Als je visionair bent heb je niet alleen het pad naar de toekomst gezien maar heb je wellicht de snelweg, de TGV-lijn of zelfs de luchtbrug ook al gezien. Je hebt dan reeds vele alternatieven waaruit je kunt kiezen. De weg naar honderd jaar kan voor jou dus een autosnelweg zijn.
Maar je moet wel blijven oppassen als je door de Gothardtunnel rijdt.

Je optimisme
Zoals ik eerder heb aangegeven helpt optimisme je over verschillende negatieve situaties heen te tillen zodat je toch veilig aan de overkant komt. Of je nu een zware operatie hebt moeten ondergaan of een naar ongeluk hebt meegemaakt. Als je daarna optimistisch naar de toekomst kijkt zie je alleen maar zonnige dagen. Met pessimisme zie je waarschijnlijk alleen maar de mistige dagen. Maar misschien kun je hierin optimistisch zijn door te denken dat je dan van te voren kunt plannen wanneer je je afspraken moet verzetten vanwege de mist.

Je aanleg tot aandacht hebben voor de belangrijke zaken
Als je het weet dat je de belangrijke zaken om honderd te worden goed moet kennen en het dan aandachtig bestudeert, is zelfs dat niet genoeg. Je moet het ook kunnen toepassen. Want het is niet allen een wetenschap maar ook een praktische.

Je aanleg tot zelfvertrouwen
Dit helpt je zeker met volle vertrouwen naar de honderd toe te gaan als je de negentig reeds gepasseerd bent. Je weet dan dat je de meeste ziekten reeds hebt overwonnen op die leeftijd.




Hoe is je mentale capaciteit?
Als je gauw gestresst bent of bij het minste of geringste in paniek raakt moet je bij jezelf nagaan hoe dat komt.
Als je weet dat het aan je gemoed ligt probeer die dan te overtuigen dat het in deze wereld steeds drukker zal worden en de kans dus groter wordt dat gebeurtenissen elkaar steeds sneller zullen opvolgen. Als je hier niet tegen kunt kun je naar Groenland of Oost Madagascar verhuizen, daar is het momenteel nog rustig.
Als je in dit land wilt blijven moet je weten dat de steden steeds dichter bevolkt zullen worden en dat je om je heen steeds meer vreemde talen zult horen.
Je kunt voralsnog blijven communiceren met de mensen om je heen en trachten de nieuwe communicatiemethoden je ook eigen te maken.
Als je alleen papieren kranten leest zul je later alleen de Metro of de Spits kunnen lezen en die worden niet bij je thuis gebracht.
De kranten of tijdschriften via internet opzoeken en lezen is handiger en het betalen per internetbankieren gaat ook sneller.
Als je bang bent dat het niet veilig is ligt het meestal aan jezelf. Je moet je wachtwoord, pincode of tancode nooit aan anderen geven.

Blijf de nieuwste ontwikkelingen op welk gebied dan ook in de gaten houden.
Heb je een ruilhart nodig zorg dan dat je zo'n groot netwerk hebt dat ze je wel een hart willen doneren als ze sterven.
De techniek is er, alleen de onderdelen zijn nog schaars. Maar als iedereen donor wordt tenzij ze nee zeggen heb je uiteraard meer kans.



Heb je een sociaal netwerk?
Een sociaal netwerk hebben vooral op wat oudere leeftijd zal het leven heel wat veraangenamen. Niet alleen dat je je jampotten of flessen wijn door iemand anders kan laten openen, maar vooral het delen van je vreugde kan natuurlijk tot het dubbele ervan leiden. Het houdt je lichaam en geest in goede conditie als je samen met je familie of vrienden en kennissen nog veel activiteiten organiseert. En vaak geven bedrijven je nog groepskorting als je hen een heleboel werk bespaart, zoals bij bezoeken aan evenementen en musea het geval is.

Het elke dag weer bezoeken brengen aan je familie, vrienden en kennissen en het met hen praten over koetjes en kalfjes doodt de tijd waarin je leeft zodanig dat je voordat je het weet al bij de 99 jaar gekomen bent. Gezelligheid kent immers geen tijd.
Je moet hen verzoeken om je het laatste jaar wat meer rust te gunnen zodat je in alle rust alles met je notaris kunt bespreken. En als je zegt dat het in hun voordeel zal zijn, werken ze best wel mee.

Ben je nog niet sociaal ingesteld en gaat het omgaan met je familie je nog niet goed af dan staat er een eenzame tijd op je te wachten.
Ook zal het moeilijker voor je worden om als eenling als je ouder wordt voor jezelf te zorgen. Tot nu toe bewijzen de Amerikaanse onderzoeken dat dit zo is. Als je juist het tegendeel wilt bewijzen moet je dus wel alleen voor jezelf kunnen zorgen en honderd worden.

Tegenwoordig is men ervan overtuigd dat een kennisnetwerk, voor iedere organisatie van levensbelang is. Data, informatie en kennis kun je op die manier snel met elkaar delen. Je moet als organisatie (of als individu) wel zelf nog beslissen en handelen!

- Wist je dat de mieren door socialisatie het al miljoenen jaren hebben weten te overleven. En sinds 1920 hebben de Argentijnse mieren in Europa het grootste mierennest weten op te zetten.




Ben je nieuwsgierig?
Een dosis nieuwgierigheid kwam je toen je jong was wel goed van pas om voorbij de voor jou geldende grenzen te komen Je wist meteen waar je de kennis die je wilde opdoen vandaan moest halen en ervaarde meteen dat velen je maar een wijsneus vonden.

Toch zijn er ook negatieve zaken aan verbonden. Je moet wel rekening houden met anderen, met hun privacy. Als je de grenzen van de fatsoensnormen die voor die tijd gelden niet overschrijdt zou je toch geen probleem hebben denk je dan. Maar zo werkt dat niet. Ieder mens heeft zo zijn eigen grenzen die hij/zij voor zich wil houden. Een eigen territorium dus. Deze moet je respecteren om niet met anderen in conflict te komen.
Als je conflicten kunt vermijden zonder er schade van te ondervinden raken mensen in je omgeving niet gestresst en jij dus ook niet.

De positieve zaken die je door je nieuwsgierigheid te weten bent gekomen kunnen je helpen om binnen je gekozen randvoorwaarden te blijven toch zo lang mogelijk te leven.
Je zult wel moeite hebben om hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden. Je kunt het beste uitgaan van je startpositie.

Als je net in je leerfase bent kunt je het beste die leefwijze nastreven die je de meeste kansen bieden om je einddoel te bereiken. Je kunt dan nog veel kanten op maar kies wel de goede eruit. Want als je al aan de drugs verslaafd bent is het moeilijker om er gezond weer vanaf te komen.

Ben je in je werkzame fase en vind je een risicovol beroep juist heel leuk. Dan moet je wel bedenken of beroeps autocoureur wel hetgeen is waar je lang bij leeft.

Als je het werkzame leven voorbij bent is het zaak om te bekijken wat je eventueel fout gedaan had en dat de volgende veertig jaar of zo dus niet meer te doen. Je herkent het misschien vanuit je kinderjaren, met vallen leer je opstaan. Dus als je de volgende veertig jaar rechtop blijft lopen wordt je vast honderd.

Terug naar boven

Appendix

Verder naar deel VI Terug naar het paragrafenoverzicht | Terug naar de homepage