Het Enneagram
Persoonstypen volgens het Enneagram
Volgens Freedman (97) is het Enneagram een uit de oudheid stammende mythische negenhoekdiagram en werd vanuit het middenoosten naar het Westen gehaald door George I. Gurdjieff, een mythische persoon die geleefd had tussen Griekenland en de Kaspische zee rond 1870. Uit de negenhoek kunnen negen persoonstypen worden herkend. De verbindingen met de andere hoeken geven verrassende combinaties die in veel gevallen in de praktijk uitkomen.
Men gaat uit van drie centra van intelligentie :
- het mentale centrum (het verstand)
- het emotionele centrum (het hart)
- het fysieke centrum (de buik)
Er zijn ook drie hoofdtypen van personen: de verstandelijke typen ( 5, 6, 7), de emotionele typen (2, 3, 4) en de fysieke typen (8, 9, 1).
De voornaamste eigenschappen van de negen persoonstyperingen zijn als volgt:
( Uitkomst van de test volgens Palmer (97) : A = 8; B = 1; C = 9; D = 2; E = 3; F = 5; G = 6; H = 7; I = 4)
- De perfectionist; kritisch voor zichzelf en anderen; zeker van
een goede oplossing; voelt zich ethisch superieur; maakt zich zorgen om
fouten te maken; gebruikt zullen en moeten vaak.
Goed aangepaste typen (1) zijn kritisch en slim ; de morele helden.
- De gever; vraagt affectie en waardering. Zoekt genegenheid en
appreciatie door zich onmisbaar te maken voor een ander. Helpt anderen.
Manipuleerbaar. Heeft verschillende persoonlijkheden. Toont een andere
persoonlijkheid aan een goede vriend.
Goed aangepaste typen (2) zijn werkelijk zorgzaam en behulpzaam.
- De werker; streelt zijn ego door resultaten en doelen te
bereiken. Competitie zoeker. Geobsedeerd door het imago van een van een
kampioen met de bijbehorende status. De meester bij openbare vertoningen.
Eerste rangs persoonlijkheid. Verwart zichzelf met de functie die hij
bekleedt. Kan de indruk wekken meer productief te zijn dan hij eigenlijk is.
Goed aangepaste typen (3) kunnen effectieve leiders zijn, goede inpakkers,
competente verkopers, leiders van winnende teams.
- De romanticus; aangetrokken door het onverkrijgbare; het ideaal is nooit
aanwezig. Droevig, tragisch, artistiek, gevoelig; gefixeerd op de niet
aanwezige geliefde, het ontvallen van een vriend.
Goed aangepaste typen (4) zijn creatief in hun levenswijze en kunnen anderen
helpen hun pijn te verlichten. Zij zijn gericht op schoonheid en het
sterke gevoelsleven: geboorte, sex, intense belevingen en de dood.
- De observeerder; behoudt emotionele afstand van anderen.
Beschermt privézaken mengt zich niet in andermans zaken. Alles alleen doen
is een verweer tegen inmenging. Voelt zich leeg door betrokken te zijn en
door andermans noden. Deelt verplichtingen in hokjes, verwijdert zich van
mensen, hun gevoelens en hun zaken.
Goed aangepaste typen (5) kunnen excellente beslissers zijn en ivoren toren
intellectuelen.
- De loyalist; angstig, plichtsgetrouw, geplaagd door twijfels.
Talmen, denken i.p.v. doen; bang om actie te ondernemen omdat zich bloot
geven tot aanvallen kan leiden. Identificeert zich met underdog situaties;
anti-autoritair; zelf opofferend; trouw aan de doelstelling. De fobische
typen (6) wankelt, voelt zich aangevallen, en zakt in elkaar in een
bedreigende situatie. De omgedraaide fobische typen (6) voelen zich altijd in
een hoek gedrukt en gaan daarom erop uit om het gevaar op een aggressieve manier te bestrijden.
Goed aangepaste typen (6) kunnen goede teamgenoten zijn, loyale verdedigers,
en goede vrienden. Zullen voor een goede zaak willen werken op de manier waar
anderen dat voor zichzelf willen doen.
- De levensgenieter; de gezellige; de eeuwig jeugdige. Dillettantisch;
vluchtige liefdes; oppervlakkigheid; avontuurlijk; het leven verrukkelijk vinden.
Moeilijkheden bij inzet; wil de mogelijkheden open houden; wil emotioneel niet negatief
betrokken worden. In het algemeen vrolijk; stimulerende persoonlijkheid; begint aan
iets maar maakt het nooit af.
Goed aangepaste typen (7) zijn goede samenstellers, theoretici, Renaisance
typen.
- De baas; heel erg beschermend; komt op voor zichzelf en vrienden; vechtlustig;
neemt de leiding; houdt van een gevecht. Hij moet de leiding hebben. Openlijke vertoning
van woede en kracht; heeft respect voor opponenten die hem durven te weerstaan en te
bevechten. Maakt contact door kleine confrontaties. Excessen in het dagelijkse leven:
te veel; te laat thuis en te luidruchtig.
Goed aangepaste typen (8) zijn zeer goede leiders, speciaal in de tegenstandersrol.
Kunnen goede krachtige medestanders zijn voor anderen; willen de weg vrij maken
voor vrienden.
- De bemiddelaar; geobsedeerd door ambivalentie; ziet alle gezichtspunten;
verwisselt gauw eigen standpunt voor die van anderen en echte doelen voor niet
noodzakelijke activiteiten. Tendeert naar bevrediging door eten, TV en drank.
Kent andermans problemen beter dan van hemzelf. Tendeert naar afdwaling, weet
niet of hij hier moet zijn of niet, moet hij zich bij het team aansluiten of niet.
Maakt compromissen; woede komt meestel via indirecte manieren naar buiten.
Goed aangepaste typen (9) zijn goede vredestichters, counselors; onderhandelaars;
zij hebben succes wanneer zij onderweg zijn.
Voor een uitleg over de mogelijke valkuilen die bij je persoonstype horen kun je me e-mailen
